Bài viết của Vân Anh về thơ Vương Ngọc Bích

CHÂN DUNG CUỘC TÌNH YÊU XA 

( Đọc "LỜI CỦA BIỂN" -( Trích tập "BẾN BỜ BÌNH YÊN"-  Thơ Vương Ngọc Bích)- Bài viết của nhà thơ Vân Anh  

I. BÀI THƠ "LỜI CỦA BIỂN"

 Đêm quá nửa chợt nhớ lời ai nhắc 

 Trời sang xuân nhưng vẫn lạnh nhiều

Sương mắt lá hẳn đêm về đọng giọt

Thắc thỏm rơi quanh cội dáng thân gầy

Đêm lạnh đấy, đắp chăn mền cho ấm

Ngày đi xa nhớ khăn cổ, kín đầu..

Trời trở tiết nắng, mưa thường bất chợt 

Đi đường dài cẩn thận nhé, phòng thân.

Ai chi tiết đến như từng hơi thở

Ta nhận ra trong men gió ngược rừng

Trong vị mát có hương nồng dịu mặn

Giọt  mắt buồn vương gió mắt rưng rưng.

Ta vẫn biết giữa ngày xuân rét giá

Nỗi niềm ai vượt bể băng rừng

"Thương mến ạ!" Cứ chiều về buông tím

Ta bồn chồn thao thiết ngóng tin vui

  

II. LỜI BÌNH CỦA NHÀ THƠ VÂN ANH

Đại văn hào Vôn te (Pháp) từng mặc định: Không có nước nào trên trái đất này mà ái tình không khiến kẻ đang yêu trở thành thi sỹ. Đúng vậy, trong cuộc đời của chúng ta tình yêu đã làm trái tim đỏ nhịp tươi vần lứa đôi. 

Không có khuôn mẫu cho tình yêu, mỗi cuộc tình có một địa chỉ riêng, ngân rung cung bậc riêng, vì tình yêu là đa diện, đa thanh, đa sắc như đại ngàn nhiết đới. Chẳng có gì đáng khen trong đời người chỉ yêu 1 làn & chẳng có gì đáng chê trong đời lại yêu nhiều lần, càng không thể duy lý để đo nồng độ cuộc tình trước cao hơn cuộc tình sau.

Một ấn tượng đặc biệt khi đến với bài thơ tình "Lời của biển" của nữ sĩ Vương Ngọc Bích. 

  Một cuộc độc thoại nội tâm "Lời của biển" nhưng lại hiện ra chân dung cuộc tình "Biển- Rừng". Một thời gian nghệ thuật "đêm quá nửa" & một không gian nghệ thuật "trời sang xuân nhưng vẫn lạnh nhiều" để tác giả đặt nhân vật trữ tình "Biển" xuất hiện trong trạng huống "chợt nhớ lời ai nhắc". Nữ sĩ đã rất tinh tế khi biểu đạt nỗi nhớ thầm của trái tim yêu: "Sương mắt lá hẳn đêm về đọng giọt/ Thắc thỏm rơi trong cội dáng thân gầy". Hình ảnh ẩn dụ có ý nghĩa biểu trưng ví giọt sương đọng cành lá rơi xuống cội cây gầy như nước mắt nhớ thầm của ai nhớ ai.Ta mơ hồ nghĩ khi yêu xa thì ai có thể khóc thầm trong đêm? 

Độc thoại trong đêm đầu xuân rét đài của "Biển" lại tái hiện cuộc đối thoại đôi lứa yêu nhau buổi tiễn nhau trong ngày trước.Tình yêu sâu nặng bao giờ cũng là gắn với tình thương & sự chăm chút như một bảo mẫu "đêm lạnh đắp chăn mền cho ấm", "đi xa nhớ khăn cổ kín đầu", rồi "nắng mưa bất chợt ... cẩn thận phòng thân".

 Một sự đan xen giữa độc thoại trong hiện tại & hồi ức về đối thoại lứa đôi đã tạo nên một trường liên tưởng của một vòng tuần hoàn khép kín tâm tư của nhân vật trữ tình mà hẳn cũng là chủ thể sáng tạo bài thơ. Càng nhớ càng hình dung, càng hình dung  càng nhớ...Càng hình dung sự chăm chút "chi tiết đến từng hơi thở" càng nhận ra  "hương nồng vị mặn" của tình yêu. Mỗi khi nhận ra những gì đôi lứa yêu xa thì thương "Ta" thì ít mà thương "Ai"  thì nhiều, nên "giọt mắt buồn vương gió mắt rưng rưng". 

 Lời độc thoại ở khổ cuối bài thơ như giải mã mật ngôn của một cuộc tình không suôn sẻ, đó là một cuộc:"vượt bể băng rừng", không mang ý nghĩa không gian vật chất cụ tượng mà là một cuộc "vượt bể băng rừng" giữa nắng mưa nhân thế (!)   

  Hình ảnh khép lại bài thơ thật ám ảnh. Nữ sĩ Vương Ngọc Bích tạc ra chân dung biến tấu thành một nàng ...vọng người yêu.   Khác với nàng "vọng phu" nhìn ra biển ngóng chồng còn nàng "Biển" ngóng ngược lên "Rừng" nói lời tâm tư với "Thương mến ạ!" của mình với cả niềm khắc khoải:

 "Thương mến ạ!" cứ chiều về buông tím

Ta bồn chồn thao thiết ngóng tin vui". 

   Cuộc độc thoại nội tâm của nhân vật trữ tình và là của chủ thể sáng tạo- nữ sĩ Vương Ngọc Bích đã chạm chân dung cuộc tình yêu xa. Chân dung người đàn bà yêu kín đáo, đằm thắm, mà không kém phần nồng nàn.  Cho lứa đôi  thoát khỏi nghi ngại mơ hồ "một thoảng gió làm nên bão tố" lay đổ một cuôc tình, thêm một xác tín, yêu gần hay yêu xa không phải là vấn đề của không gian, thời gian vật chất. Các trạng huống tâm tư trong thi phẩm là trạng huống điển hình của những cuộc tình yêu xa. Và chính khi trái tim thổn thức đợi chờ ấy là lúc được nạp thêm năng lượng tạo ra nguồn calo mới cho người đang yêu và được yêu để họ sống tích cực hơn, sáng tạo thêm nhiều điều hữu ích cho mình và cho đời.