BÀI
"THƠ VIẾT CHO HOÀI"
- Thơ Phạm Thùy Vinh
Vẫn biết là khi ngày đã cạn
Thì trăng lại sáng nỗi trăng đầy
Nhưng sao, người hỡi, ta buồn lắm
Như thể lá vàng trong gió may
Chẳng muốn trách chi người bội bạc
Ta chỉ thương ta, phút yếu mềm
Rồi đó trong đời bao ghềnh thác
Người có còn ta để mà tin?
Người chẳng còn ta để mà tin
Chẳng còn ta để rũ ưu phiền
Ta hứa lòng buồn đêm nay nữa
Chỉ thế. Trăng tàn. Ta sẽ quên
Dẫu ta thăm thẳm đường viễn xứ
Ta vẫn còn ta, một cả cười
Ta vẫn còn sông mà kinh ngạc
Một ánh trăng rơi ở phía người….
BÀI BÌNH CỦA NHÀ THƠ VÂN ANH
"MỘT CÁI TA ĐẸP BUỒN KIÊU:SA".
Bài thơ là mạch độc thoại của nhân vật trữ tình "Ta". Từ dòng chảy tâm trạng đó lại hiển thị một đối tác trữ tình là nhân vật "Người" tạo nên một cuộc đối thoại trong tâm tưởng.
Ngay từ khổ mở đầu, nhà thơ Phạm Thùy Vinh đã xác tín bi kịch nội tại của nhân loại khởi nguyên từ mâu thuẫn giữa lý trí và tình cảm, bằng cách mã hóa bi kịch đó bằng một cặp quan hệ từ hô ứng "vẫn biết" - "thì" và hai hình ảnh ẩn dụ có giá trị biểu trưng. Lý trí sáng suốt nhận ra quy luật bất biến của thiên nhiên và tình người khi "ngày đã cạn" thì "trăng đầy". Nhưng khi con người chưa bị robot hóa thì tình cảm lại không chịu chấp nhận sự thật đó. Một lời tự thú biết là cuộc tình đã tàn thì phải rụng nhưng vẫn nhuốm buồn pha nhớ tiếc "như thể lá vàng trong gió may" bảng lảng rơi vào lòng độc giả.
Ngọc có nát thì vẫn là mảnh vỡ đẹp. Tình yêu nồng có tan vẫn mang một nỗi buồn đẹp, ánh lên sắc nhân hậu, bao dung "Chẳng muốn trách chi người bội bạc/ Ta chỉ thương ta phút yếu mềm". Ở đây, nhân vật trữ tình "ta" càng lúc càng hấp dẫn độc giả. "Chẳng muốn trách", không nỡ trách chứ không có nghĩa là "người" không đáng trách. Soi kỹ tâm trạng này, ngẫm ra sự bất lực trước gấp khúc của nhịp yêu "dẫu lìa ngó ý còn vương tơ lòng". Không chịu dừng ở đó, "ta" còn bị nhịp đập của cuộc tình cũ kéo lê xa hơn trong suy tưởng "Rồi đó trong đời bao ghềnh thác/ Người có còn ta để mà tin?". Nếu tâm hồn có cấu tạo mạch thẳng thì không giải mã nổi cái phi lý của nỗi lo xa về cuộc sống không "ta" của "người" phụ bạc?(!)
Cuộc đối thoại trong tâm tưởng càng lúc càng lún sâu vào sự phi logic mà lại rất hợp lý của nhịp yêu. . Từ sự lăn tăn vắng "ta" thì bên "người" có ai tri kỷ mà tin, đến sự khẳng định vị trí tri âm, tri kỷ của "ta" trong "người": "Người chẳng còn ta để mà tin/ Còn ta để rũ ưu phiền".Nhân vật "ta" trôi trong dư ba khoái cảm tinh thần mình là một nửa của "người"ấy!
Cái hay của tứ thơ tiếp nối là lời hứa của trái tim thất tình hạn mức thời gian...buồn. Và để bồi thêm cho tính khả thi của lời hứa, tác giả dùng một cách biểu đạt độc đáo hai lần chấm câu trong một dòng thơ càng có giá trị biểu cảm ngược về nỗi buồn lênh loang trong lòng "Ta hứa lòng buồn đêm nay nữa/ Chỉ thế. Trăng tàn. Ta sẽ quên". Với tứ thơ này, tác giả đã làm người đọc liên tưởng đến lời hứa của chàng trai trong thơ Nguyễn Bính "Không, không, ta quyết là không yêu nàng".
Khổ kết bài thơ thì tưởng như lạc mạch toàn bài, Nhưng không, soi vào kẽ chữ mới hiện ra sự toàn bích của bức tranh tứ bình về vẻ đẹp nỗi buồn đẹp kiêu sa. Cuộc đời là hành trình "thăm thẳm đường viễn xứ" để "Ta" tìm "Ta". Cơ duyên ở đời hạnh ngộ rồi chia xa...Hợp- tan, tan- hợp quy luật muôn đời của nhân thế. Nỗi buồn đẹp nạp thêm năng lượng để "Ta vẫn còn ta một cả cười". Nỗi buồn không kéo ta lùn xuống mà ta lại chuyển hóa năng lượng thành niềm vui sống không chỉ là cười mà là nụ cười lớn "một cả cười" cho ta thêm sức lực của trí tuệ và tâm hồn để khám phá cuộc sống bao điều hoang hóa phía trước mà vẫn giữ cả ký ức đẹp buồn quá vãng "một ánh trăng rơi ở phía người " ghi thành một sự kiện trong "biên niên ta" giữa thế gian đầy cay đắng và nước mắt nhưng cũng tràn tràn niềm vui sống đợi ta.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét